Aandrijving: de schroefas en de wielwerking
Wellicht heeft u al eens overwogen om met een huurboot te gaan varen, maar twijfelt eraan of u dit wel kunt. Met de volgende instructies willen we wat achtergrond informatie en tips meegeven over het varen met een motorboot.
LETOP: dit zijn geen instructies die altijd moeten worden nageleefd. Stroming, wind en andere invloeden kunnen er toe leiden dat u anders/sneller moet handelen. U bent altijd zelf verantwoordelijk voor uw handelingen aan boord.
Aandrijving: de schroefas
Uw schip wordt aangedreven door een vaste schroefas* die vanaf de motor door middel van een keerkoppeling via de schroefaskoker naar buiten gaat. Aan het einde van de schroefas zit een propeller die door het ronddraaien zorgt voor het vooruit duwen van het schip. Wat goed in acht moet worden genomen is dat de schroef helemaal aan de achterkant van uw schip zit. Het draaipunt zit dus ook helemaal achter op het schip.
De propeller duwt het water naar achteren weg en dat water stroomt langs het roer. Wanneer het roer neutraal/recht staat, stroomt het water ook gewoon recht naar achteren. Wanneer u het stuurwiel naar links (bakboord) gaat draaien zal het roerblad ook naar links draaien en wordt het water ‘gedwongen’ naar links gestuwd. Doordat het water naar links wordt geduwd, zal de achterkant van het schip naar rechts bewegen en de voorkant naar links -> de richting die we in willen. Wanneer u gewoon op een rivier, kanaal of meer(tje) aan het varen bent zult u hier weinig van merken. Wanneer u echter in een haven, bij het afmeren, sluizen etc. aan het manoeuvreren bent is het wel van belang dat u hier rekening mee houdt.
In de meeste gevallen gaan we dit effect (u draait naar links, de ‘kont’ beweegt naar rechts) juist gebruiken om het schip daar te krijgen waar we dat willen.
Wielwerking
Nog een ander effect waar u rekening mee moet houden, en gebruik van moet maken bij het manoeuvreren. U heeft een schroef die (meestal) naar rechts** draait tijdens het varen. Tijdens het achteruitslaan (bijvoorbeeld om stil te komen liggen) gaat de schroef de andere kant op draaien. In dit geval naar links dus. Het water wordt dan naar rechts weggeduwd en de hekpartij van het schip (de achterkant) beweegt naar links. U kunt dit zelf testen door op open water bij het vooruit varen het schip in de neutraal te zetten en daarna 1 klik achter uit en dan even vol gas (met beleid) achteruit. U zult dan merken dat het achterschip naar links uitwijkt.
Ook van dit effect kunnen we gebruik maken bij manoeuvres in havens en sluizen.
* grotere jachten kunnen voorzien zijn van 2 schroefassen (en dus ook twee propellers). In dat geval zijn beide effecten niet aanwezig, maar kunt u juist door ‘te spelen’ met de linker en rechter motor hetzelfde effect creëren en manoeuvreren in havens.
** u kunt bij uw charterpartner navragen of de schroef links- of rechtsdraaiend is
